Bericht
door Leon » 08 aug 2019, 12:26
Mengsmering
Wordt gezien als een van de voordelen van een 2-takt motorblok. Het is een simpel systeem waarbij olie door de benzine wordt gemengd. Hiervoor zijn dus geen aparte olietank of oliepomp nodig, wat de aanschaf en onderhoudskosten laag houdt en de vatbaarheid voor storingen beperkt. Het is echter een vorm van verliessmering, waarbij de toegevoegde smeerolie voor een deel in de verbrandingsruimte verbrandt en als roet en teer via de uitlaat de motor verlaat.
Wat is nu de functie van de 2-takt olie in onze motorblokken?
• Smerende taak: de hoofdtaak van olie door de benzine gemengd. Bij een zwaardere belasting, zowel hoge toerentallen, als gebruik op onverharde wegen, moet rijker worden gesmeerd, als bij gebruik voor woon-werk verkeer.
• Reinigende taak: een goede 2-takt olie zorgt nl. voor weinig verbrandingsresten, en houdt daardoor de motor dus langer vrij van koolaanslag.
• Koelende taak: doordat er constant een filmpje olie tussen de zuiger en cilinderwand zit, ontstaat er minder wrijvingsweerstand (verschillend bij hard-chroom of gietijzer/smeedijzer) en daardoor ontstaat er dus minder warmte.
• Afdichtende taak: Er is altijd een zekere speling tussen zuiger en cilinder, en die wordt opgevuld door de oliefilm tussen de zuiger en cilinderwand, met als gevolg een betere compressie.
2-takt olie toen en nu
Een beetje historie: vroeger in het begin van de brommertijd, waren er nog niet zo'n goede oliesoorten als tegenwoordig. Laat staan een speciale 2-takt olie, er werden in die tijd nogal dikke soorten motorolie gebruikt, want een dikke olie blijft nu eenmaal wat langer aan de cilinderwand kleven dan een dunne olie, zou de stelling geweest kunnen zijn. Daar kwam nog bij dat ook de mengverhouding heel anders was als tegenwoordig, mengverhoudingen van 1: 12 tot 1: 20 waren heel normaal.
Je zult dan ook wel begrijpen, dat de combinatie van een matige olie, met dan nog eens lekker vet smeren ideaal was om een vuile motor te krijgen. Het was dus zaak om zéér regelmatig je uitlaatpoort en uitlaatdemper te ontkolen, maar dat merkte je gauw genoeg, want je brommer trok dan geleidelijk aan voor geen meter meer. Daar kwam tot overmaat van ramp ook nog eens bij, dat er lood aan de benzine was toegevoegd. Dat was voor 4-takt motorblokken prima (anti-pingelen) maar totaal overbodig voor 2-takt motorblokken. Het was dus altijd zaak om een bougiesleutel + borsteltje bij je te hebben, om weer eens het beruchte "pareltje" te verwijderen. Dit pareltje veroorzaakte nl. een kortsluiting tussen de bougie-puntjes, waardoor er natuurlijk geen vonk meer overbleef.
Gelukkig echter werden er steeds betere 2-takt olie soorten op de markt gebracht, waardoor de mengverhouding naar 1: 50 gebracht kon worden. Ook begonnen de oliemaatschappijen geleidelijk aan speciale mengsmering te leveren aan de pomp, waarin geen lood meer aanwezig was.
De standaard gebruikte mengverhouding is al jaren 1: 50 en dat betekent dus dat er 1 liter olie op 50 liter benzine gaat. Maar zoveel benzine meng je nooit in een keer, dus als we dit alles nu eens door 10 delen dan krijg je de makkelijker te hanteren waarde van 100cc op 5 liter. En dat betekent dus ook dat je voor het mengen van 10 liter dus 200cc olie nodig hebt. Per liter benzine is 20cc olie nodig.
Benzine 1: 50 1: 40 1: 25
1 liter 20cc 25cc 40cc
5 liter 100cc 125cc 200cc
10 liter 200cc 250cc 400cc
Het is raadzaam, om rijker te smeren bij competitie gebruik van uw motorblok, als dat U zou doen bij woon-werk verkeer. Redenen zijn: een grotere warmte ontwikkeling van de zuiger bij hogere toerentallen. En een grotere kans van metaal op metaal contact, als er meer kracht wordt uitgeoefend op krukaslagers en zuigerwand. Bij cilinders met een hard chroom (Ni-Ca-Sil) cilinderwand, kan iets schraler gesmeerd worden als bij een gietijzeren of smeedijzeren cilinderwand, omdat de wrijving bij chroom minder is. Ook is er een verschil bij toepassing van 1 zuigerveer, ten opzichte van 2 zuigerveren of 3 zuigerveren. U kan begrijpen dat de wrijving van elke zuigerveer, meer warmte ontwikkeld.